Tõnu Kaljuste Conductor
Tõnu Kaljuste Conductor
Każdemu muzykowi jazzowemu, który aktualnie podejmuje trud zorganizowania i wprawienia w ruch machiny big bandu, należy się już na wstępie wielkie uznanie. Można bowiem odnieść wrażenie, że coraz mniej jazzmanów ma ochotę i środki na urzeczywistnianie tak śmiałych przedsięwzięć. Statystycznie rzecz biorąc na jazzowych scenach i w studiach produkują coraz mniejsze składy. Tymczasem Formankowi udało się zebrać śmietankę niespokojnych duchów ze sceny nowojorskiej i przekonać do oryginalnej koncepcji gry zespołowej.
Już pierwsze akordy otwierającego kompakt utworu zdradzają nam, że nie będziemy mieli do czynienia z czymś miałkim i tuzinkowym. Choć formacja jest złożona z muzyków amerykańskich i nierzadko nawiązuje do tradycji wykreowanej przez wielkiego Gila Evansa, to silniej przywołuje pełne melancholii brzmienia dużych orkiestr angielskich z początku lat 70. prowadzonych przez Michaela Gibbsa czy Mike’a Westbrooka.
Kolektyw sformowany przez Formanka to w większości grono zapalczywych orędowników free jazzu, potrafiących jednak powstrzymać indywidualistyczne zapędy na rzecz ukształtowania partii zespołowych o pięknych i delikatnych współbrzmieniach. Są też ostrzejsze fragmenty o wyraźnych spiętrzeniach, lecz znakomita część suity została utrzymana w dość wyciszonej atmosferze.
Formanek zdobył doświadczenie w wielkiej orkiestrze Mingus Big Band, lecz niniejsze przedsięwzięcie jest dla niego właściwie premierowym, a efekt finalny wypadł pod każdym względem wyśmienicie. Sprawdził się przede wszystkim jako lider, kompozytor i aranżer całego materiału, posiadającego wyraźne odniesienia do muzyki współczesnej. Choć jako aranżer wykorzystał progresje modalne charakterystyczne dla twórczości Olivera Messiaena, to w efekcie kreacja „The Distance” wybiega odważnie w przyszłość. Formanek po mistrzowsku operuje bogactwem polifonii i pastelowych faktur. Co ciekawe, powierzył on dyrygowanie zespołem innemu basiście Markowi Heliasowi, który sprawnie zapanował nad dużym składem.
Brzmienie orkiestry zostało dobrze zarejestrowane, co pozwala w pełni delektować się transparentnością współbrzmień zarówno poszczególnych sekcji jak i instrumentów solowych. Nawet w zamykającym utworze opartym na kolektywnej improwizacji jedne sekwencje instrumentalne wynikają z poprzednich. Większość muzyków zagrało partie solowe, wśród których najbardziej wyróżniają się wysmakowaną narracją popisy Halvorson na gitarze (Part II i V), Davisa na fortepianie (Prelude) i Knuffkego na kornecie (Part II).
Loren Stillman - alto saxophone
Chris Speed - tenor sax, clarinet
Brian Settles - tenor sax, flute
Dave Ballou - trumpet
Shane Endsley - trumpet
Kirk Knuffke - cornet
Alan Ferber - trombone
Jacob Garchik - trombone
Ben Gerstein - trombone
Jeff Nelson - bass trombone, contrabass trombone
Patricia Franceschy - marimba
Mary Halvorson - guitar
Kris Davis - piano
Tomas Fujiwara - drums
Mark Helias - conductor
Release date: 12.02.2016
ECM 2484
1.
THE DISTANCE(Michael Formanek)
05:59
2.
EXOSKELETON (PRELUDE)(Michael Formanek)
09:04
3.
EXOSKELETON PARTS I-III (IMPENETRABLE / BENEATH THE SHELL / @HEART)(Michael Formanek)
21:34
4.
EXOSKELETON PARTS IV-V (ECHOES / WITHOUT REGRETS)(Michael Formanek)
15:42
5.
EXOSKELETON PARTS VI-VII (SHUCKING WHILE JIVING / A REPTILE DYSFUNCTION)(Michael Formanek)
11:29
6.
EXOSKELETON PART VIII (METAMORPHIC)(Michael Formanek)
07:28