Tõnu Kaljuste Conductor
Tõnu Kaljuste Conductor
This CD is like a simple but exquisite meal in three courses. It won't bulk you up, but it will give you something good to chew on.
Estonian composer Arvo Pärt has had an association with ECM New Series since the 1980s. In fact, Pärt's music was one of the reasons why producer Manfred Eicher created the label in the first place. Now it is 2002, and this is the tenth Pärt release from ECM New Series.
The Wallfahrtslied is a setting of Psalm 121, the one that begins, "I will lift up mine eyes unto the hills." Pärt wrote this nine-minute work in 1984 following the death of his friend Grigori Kromanov, a stage and film director. The original scoring was for male voice and string quartet, but Pärt arranged it for male chorus and string orchestra in 2001, and it is that version which has been recorded here. The strings darkly rock back and forth in a kind of funereal lullaby, and the men chant the text on a single pitch. For Pärt, the contrast between the dynamism of the strings and the fixedness of the voices mirrored "the invisible rift" that death had opened between him – still living in time – and Kromanov, who now existed outside of time. Taken as a whole, the Wallfahrtslied bridges that invisible rift.
Orient & Occident was composed in 2000 for Saulus Sondeckis and the Lithuanian Chamber Orchestra. This is a short work – barely seven minutes in length - for string orchestra. In the words of the composer's wife, Nora Pärt, "tiny contrasting musical segments – orientally tinted monody and chordal density – converge yet produce a gently flowing stream of music." In other words, East meets West. Pretty neat. By the work's end, the two styles have peacefully assimilated each other.
More psalms – specifically, Psalms 41 and 42 – serve as the text of Como Cierva Sedienta, better known in English as "As the hart panteth after the water brooks." Composed in 1998, it was premièred a year later at a music festival in Tenerife, which explains why Pärt chose to set a Spanish text. These psalms speak of the soul's quest for (and struggle with) God in times of adversity. Pärt's setting for women's choir, soprano, and orchestra goes beyond the mere juxtaposition of dynamic contrasts to produce drama – one of Pärt's favorite devices - and makes a more direct play for the listeners' emotions. As such, it is somewhat uncharacteristic of the composer. In a "blind test," I'd be unlikely to identify it as the work of Pärt. It's fine music, though. The vocal line, like St. Anthony, passes through alternately alluring and threatening orchestral "temptations" to find salvation.
The Swedish musicians bring an emotionally cool, straight purity to this music; it suits Pärt well. The recording was made in the Berwald Hall of Swedish Radio, and the warmth of the sound itself beautifully complements the music's coolness.
__________________________________________________________________________________________
Ta płyta jest jak prosty, ale wykwintny posiłek w trzech daniach. Nie będziesz przesycony, ale otrzymasz solidne danie.
Estoński kompozytor Arvo Pärt jest związany z ECM New Series od lat 80-tych. W rzeczywistości muzyka Pärta była jednym z powodów, dla których producent Manfred Eicher stworzył ten projekt. Teraz jest rok 2002, a to już dziesiąte wydawnictwo Pärta z nowej serii ECM.
Wallfahrtslied to sceneria Psalmu 121, który zaczyna się od słów „Podniosę moje oczy na wzgórza”. Pärt napisał tę dziewięciominutową pracę w 1984 roku po śmierci swojego przyjaciela Grigori Kromanova, reżysera teatralnego i filmowego. Oryginalna obsada była przeznaczona na głos męski i kwartet smyczkowy, ale w 2001 roku Pärt zaaranżował ją na chór męski i orkiestrę smyczkową i jest to ta wersja, która została tutaj nagrana. Smyczki mrocznie kołyszą się w tę i z powrotem w rodzaju pogrzebowej kołysanki, a mężczyźni śpiewają tekst jednym tonem. Dla Pärta kontrast między dynamizmem smyczków a stałością głosów odzwierciedlał „niewidzialną szczelinę”, jaką otworzyła śmierć między nim – wciąż żyjącym w czasie – a Kromanowem, który teraz istniał poza czasem. Wzięte jako całość mosty Wallfahrtslied stanowią niewidzialną szczelinę.
Orient & Occident został skomponowany w 2000 roku dla Saulusa Sondeckisa i Litewskiej Orkiestry Kameralnej. To krótki, bo trwający zaledwie siedem minut utwór na orkiestrę smyczkową. Według słów żony kompozytora, Nory Pärt, „drobne, kontrastujące ze sobą segmenty muzyczne – orientalnie zabarwiona monodia i gęstość akordów – zbiegają się, a jednocześnie tworzą łagodnie płynący strumień muzyki”. Innymi słowy, Wschód spotyka się z Zachodem. Całkiem schludnie. Pod koniec pracy oba style pokojowo zasymilowały się.
Więcej psalmów – w szczególności Psalmy 41 i 42 – służy jako tekst Como Cierva Sedienta, lepiej znany w języku angielskim jako „As the hart panteth after the water brooks”. Skomponowany w 1998 roku, miał swoją premierę rok później na festiwalu muzycznym na Teneryfie, co tłumaczy, dlaczego Pärt zdecydował się na napisanie hiszpańskiego tekstu. Psalmy te mówią o dążeniu duszy do Boga (i walce z nim) w trudnych chwilach. Scenografia Pärta na chór żeński, sopran i orkiestrę wykracza poza zwykłe zestawienie dynamicznych kontrastów, by stworzyć dramat – jedno z ulubionych środków Pärta – i sprawia, że emocje słuchaczy są bardziej bezpośrednie. Jako taki jest nieco nietypowy dla kompozytora. W „ślepym teście” raczej nie zidentyfikowałbym go jako pracy Pärta. Ale to dobra muzyka. Linia wokalna, podobnie jak św. Antoni, przechodzi na przemian kuszące i groźne orkiestrowe „pokusy” znalezienia zbawienia.
Szwedzcy muzycy wnoszą do tej muzyki emocjonalnie chłodną, prostą czystość; to dobrze pasuje do Pärta. Nagranie zostało zrealizowane w Sali Berwalda Szwedzkiego Radia, a samo ciepło dźwięku pięknie dopełnia chłód muzyki.
Helena Olsson - Soprano
Swedish Radio Choir
Swedish Radio Symphony Orchestra
Release date: 23.09.2002
ECM 1795
1
WALLFAHRTSLIED/PILGRIMS' SONG (VERSION FOR MEN'S CHOIR AND STRING ORCHESTRA) (2001)(Arvo Pärt)
08:49
2
ORIENT & OCCIDENT (FOR STRING ORCHESTRA) (2000)(Arvo Pärt)
07:05
ARVO PÄRT - COMO CIERVA SEDIENTA (VERSION FOR WOMEN'S CHOIR AND ORCHESTRA) (1998)
3
I
07:16
4
II
04:09
5
III
05:36
6
IV
03:27
7
V
10:53